Kompletan pregled onkologa Banjaluka-ultrazvučni pregled dojki-prof.dr Zdenka Gojković-bez čekanja-zakažite pregled 051 266 690
Onkologija – vrste i oblasti
Oblast onkologije ima 3 glavne oblasti:
- medicinska onkologija
- onkologija zračenja i
- hirurška onkologija
Medicinski onkolozi leče rak koristeći lekove, uključujući hemoterapiju, imunoterapiju i ciljanu terapiju.
Onkolozi radijacije leče rak korišćenjem terapije zračenjem, što je upotreba visokoenergetskih rendgenskih zraka ili drugih čestica za uništavanje ćelija raka.
Hirurški onkolozi leče rak koristeći operaciju, uključujući uklanjanje tumora i obližnjeg tkiva tokom operacije. Ovaj tip hirurga takođe može da izvrši određene vrste biopsija kako bi pomogao u dijagnostici raka.
Postoje i medicinski termini za onkologe koji su specijalizovani za negu određenih grupa pacijenata ili grupa raka. Evo definicija za neke uobičajene termine.
Gerijatrijski onkolog
Gerijatrijski onkolog radi sa ljudima koji boluju od raka, a stariji su od 65 godina. Starije odrasle osobe mogu imati dodatne izazove. Gerijatrijski onkolozi su specijalizovani za pružanje najbolje nege starijim osobama.
Ginekološki onkolog
Ova vrsta onkologa leči rak u reproduktivnim organima kao što su grlić materice, jajovodi, jajnici, materica, vagina i vulva.
Hematolog onkolog
Hematolozu onkolozi leče rak krvi, kao što su leukemija, limfom i mijelom.
Neuroonkolog
lNeuroonkolozi leče rak mozga, kičme i nervnog sistema.
Pedijatrijski onkolog
Pedijatrijski onkolozi leče rak kod dece i tinejdžera. Postoje tipovi karcinoma koji se češće javljaju u ovim mlađim starosnim grupama.
Torakalni onkolog
Torakalni onkolozi leče rak u predelu grudnog koša, uključujući pluća i jednjak.
Urološki onkolog
Urološki onkolozi leče kancere u genitourinarnom sistemu, kao što su bešika, bubrezi, penis, prostata i testisi.
Šta je onkolog i koja je njegova uloga?
Onkolog vodi brigu o pacijentu tokom čitavog toka bolesti. Ovo počinje sa dijagnozom. Njihova uloga uključuje:
- plan ispitivanja
- objašnjavanje dijagnoze raka, uključujući tip i stadijum raka
- razgovar o svim opcijama lečenja i vašem izboru lečenja
- pružanje kvalitetne i saosećajne nege
- pomaže vam u upravljanju simptomima i neželjenim efektima raka i njegovom lečenju
Onkološki pregled i cena – Specijalistički centar Dr Vulić
Pregled interniste onkologa podrazumeva ultrazvučni dojki, pazušnih jama i stomaka. Uz navedeno se traže odgovarajući laboratorijski podaci. Nakon pregleda se donosi odluka o daljoj dijagnostici – mamografija, biopsija dojke ili drugo.
Cena kompletnog pregleda je 12.000 RSD, konsultacija interniste onkologa je 6.000 RSD, ultrazvuk dojke 4.000 i ultrazvuk abdomena 4.000 dinara.
Rak dojke
Rak dojke je najčešći maligni tumor kod žena i jedan od najčešćih uzroka smrti od karcinoma u svetu. Neumanjujući značaji važnost drugih vrsta maligniteta, rešili smo ipak, da na ovoj stranici raku dojke posvetimo najviše pažnje.
Rak dojke je postalo toliko često oboljenje, da se godišnje dijagnostikuje oko 2.1 milion novih slučajeva u svetu. Rak dojke se može javiti i kod muškaraca u vrlo malom procentu, oko 1% slučajeva.
Karcinom dojke je najčešći uzrok smrtnog ishoda kod žena i na prvom je mestu uzroka smrti u više od 100 zemalja sveta.
Ova bolest se najčešće otkriva pojavom izrasline (tumora) ili zadebljanja u dojci. Promenu može da primeti ili napipa sam pacijent ili se može otkriti pregledom lekara i/ili nekom metodom imaging, ultrazvuk, mamografija, magnetna rezonancija.
Bolest se nekad može ispoljiti promenom oblika i veličine dojke, promenama na koži ili pojavom sekreta iz bradavice. Na osnovu pregleda lekar indikuje dalju dijagnostiku i lečenje.
Klimaks je rizično doba za razvoj kancera dojke. Zbog toga se u tom dobu preporučuju češći pregledi. U Interviti je omogućena i hormonska terapija – biodidentični hormoni, kojom se nivo hormona u telu vraća u normalan odnos. To rezultira eliminacijom neprijatnih simptoma tokom menopauze, ali se žena i štiti od razvoja mnogobrojnih bolesti, među kojima je karcinom.
Karcinom dojke se danas može uspešno lečiti
Za bolji uspeh lečenja važno je pravovremeno otkriti bolest i započeti odgovarajuće lečenje. Zato je veoma važno da se žene same pregledaju, ili da učestvuju u organizovanim lekarskim pregledima za rano otkrivanje i prevenciju karcinoma dojke (skrining pregledima).
Bolest može biti ograničena na sam tumor, može zahvatiti regionalne limfne žlezde ili dati metastaze u druge sisteme i organe (kosti, pluća, jetra,mozak i dr). Na osnovu stadijuma bolesti i drugih kriterijuma i karakteristika tumora donosi se odluka o daljem tretmanu i lečenju karcinoma dojke.
Ukoliko žena zna osnovne informacije o raku dojke, može prepoznati bolest u ranoj fazi, na vreme započeti lečenje i tako povećati šanse za izlečenje.
Važno je znati da je trudnoća nakon lečenja od karcinoma dojke moguća, ali zavisi od brojnih faktora. Ukoliko pacijentkinja u ovim slučajevima treba da prima onkološku hemioterapiju preporučuje se prethodno konsultacija ginekologa u ambulanti za onkofertilitet radi saveta o mogućnostima zamrzavanja jajnih ćelija.
Karcinom dojke – simptomi
Ova vrsta maligniteta obično ne daje simptome, ali ipak postoji nekoliko koji bi trebalo da zavrede pažnju kako samog pacijenta, tako i lekara.
Simptomi:
Asimetrija u izgledu dojki (dojke nejednakog izgleda ili veličine zbog prisustva tumorske promene)
Asimetričan, izražen venski crtež na koži jedne ili obe dojke, ili zapaljenje u koži dojke ili predelu zida grudnog koša
- uvlačenje bradavice i/ili areole, curenje sadržaja iz bradavice.
- pojačano perutanje ili malinast izgled kože bradavice dojke sa ranicom koja ne zarasta
- namreškanost, kožna jamica u nivou kože izvan areole i bradavice
- otok kože dojke sa izgledom kore pomorandže bez ili sa crvenilom kože
- crvenilo ograničeno na deo dojki ili crvena dojka u celini
- uvećani limfni čvorovi u pazuhu, u jami iznad ili ispod ključne kosti
- čvorići, izrasline na koži dojke ili van nje kao posledica metastatskog širenja primarnog tumora dojke u koži.
- rane na koži koje cure ili krvare u predelu tumora dojke, često inficirane sa teškim zadahom (Ovakav nalaz se obično viđa kod uznapredovalog karcinoma dojke kod pacijentkinja koje se kasno jave).
Uzroci i faktori rizika
Rizike za nastanak raka dojke prvo možemo podeliti na pol i životnu dob:
- ženski pol – karcinom dojke je učestaliji kod žena nego kod muškaraca
- životna dob – pojava karcinoma dojke raste sa životnim dobom i najveća je kod žena starijih od 50 godina, u Srbiji u grupi od 55 do 65 godina starosti. Kod oko četvrtine žena se bolest javlja ispod 50. godine života, a kod manje od 5% pre 35. godine života.
Dalje je tu pozitivna porodična anamneza. Rizik se povećava sa povećanjem broja bliskih rođaka.
Genetski faktori – Oko 5-10% svih karcinoma dojke se povezuje sa mutacijama BRCA 1 I BRCA 2 gena . One se mogu detektovati kod 15-20% žena sa pozitivnom porodičnom anamnezom.
Prisustvo mutacija na BRCA 1 i BRCA 2 genima nose povećani rizik od nastanka karcinoma dojke i jajnika. Ne moraju svi nosioci BRCA 1/2 mutacija, obavezno i da obole, indentifikacija mutacija se koristi samo za procenu rizika za nastanak bolesti.
Procena rizika za nastanak karcinoma dojke kod žena varira u rasponu 50-87%. Prisustvo mutacija se vezuje i za razik nastanka i nekih drugih tumora ali je učestalost oboljevanja manja.
Pozitivna lična anamneza – Prethodno dijagnostikovan karcinom dojke povećava rizik od ponovnog nastanka karcinoma dojke u istoj ili drugoj dojci (javlja se u manje od 7% žena u 10-godišnjem periodu praćenja);
Rizični faktori uključuju i različita benigna oboljenja dojki, npr. atipična hiperplazija dojki i povećana gustina tkiva dojke. Povećana gustina žlezdanog tkiva, naročito kod mlađih žena, povećava rizik od nastanka raka dojke.
Način ishrane, gojaznost i konzumacija alkohola povećava rizik od nastanka karcinoma dojke.
Reproduktivni faktori – nerađanje, kasna prva trudnoća, rana prva menstruacija i kasna menopauza.
Hormonska terapija, dugotrajna upotreba hormonske supstitucione terapije u postmenopauzi – Duža upotreba kontracepativnih sredstava prema jednoj meta analizi povećava rizik za nastanak karcinoma dojke za 14%.
Izloženost jonizujućem zračenju – Žene koje su u mladosti ili tokom detinjstva lečene radioterapijom,jonizujuće zračenje u predelu grudnog koša..
Dijagnoza karcinoma dojke
Dijagnoza karcinoma dojke se bazira na kliničkom pregledu lekara, dijagnostičkim testovima uz patohistološku analizu, te potvrdu dijagnoze nakon biopsije.
Vrlo je važno da žene rade samopreglede – bimanuelni pregled dojki (opipavanje dojki), te da se u slučaju sumnje jave lekaru. Na osnovu anamneze i kliničkog pregleda lekar odlučuje o daljem putu dijagnostike
Dijagnostičke metode u slučajevima maligniteta dojke su sledeće:
- ultrazvuk dojki i aksila
- digitalna obostrana mamografija
- magnetna rezonanca dojki u određenim, selektovanim slučajevima.
- Core biopsija suspektne tumorske promene u dojci radi patohistološke analize, određivanje histološkog tipa tumora, gradusa i receptornog statusa ER, PR, HER2 I proliferatinog indexa Ki 67.
- klinički pregled aksila, UZ pregled i UZ vođena biopsija kod suspektnog nalaza limfonodusa aksile,radi patohistološke analize.
Lečenje raka dojke
Nakon postavljanja dijagnoze karcinoma dojke, lekar upućuje pacijenta onkologu i/ili na onkološki konzilijum za tumore dojke gde multidisciplinarni tim donosi odluku o daljem tretmanu i lečenju.
Karcinom dojke – vrste
Postoje:
- rani karcinom dojke
- inflamatorni
- lokoregionalno uznapredovali i
- metastatski karcinom dojke
Najčešći patohistološki tip je duktalni karcinom dojke 70-75%, zatim lobularni karcinom 12-15%, ostali histološki tipovi su ređi.
Molekularni podtipovi karcinoma dojke su Luminal A, Luminal B, HER2 I Basal-like podtip.
Lečenje karcinoma dojke uključuje operaciju i/ili zračnu terapiju, i/ili hemioterapiju, hormonsku i target terapiju zavisno od tipa tumora i bioloških karakteristika kao i stadijuma bolesti u momentu djagnoze.
Stadijum karcinoma dojke se određuje zavisno od veličina tumora i proširenosti bolesti, zahvatanje limfnih nodusa regionalno i/ili proširenosti bolesti u udaljene regije u organizmu.
Hemioterapija, target terapija i hormonska terapija, mogu se dati preoperativno ili postoperativno o čemu odluku donosi konzilijum za tumore dojke.
Kod nekih tipova karcinoma dojke je potrebno uraditi dodatno testiranje (genomski testovi, npr. Mamma Print I dr.).
Ovi testovi analiziraju aktivnost određene palete gena kod ranog karcinoma dojke. Pacijent se klasifikuje u određene grupe rizika od recidiva bolesti.
Na osnovu rezultata testiranja dobijaju se podaci koji mogu pomoći lekaru u donošenju odluke o daljem lečenju, npr. potrebi primene hemioterapije nakon hirurgije. Ovi testovi nisu deo standardne procedure i preporuku da se urade daje onkolog.
Koliko često trebamo obavljati samopregled?
Samopregled dojki treba raditi jednom mesečno kod postmenopauznih žena, a kod premonpauznih jednom mesečno, 5-10 dana nakon ciklusa.
Šta kad napipamo kvržicu?
U slučaju da se napipa kvržica u dojci, odmah treba otići svom lekaru koji će vas uputiti na dalje preglede. Potrebno je prvo uraditi klinički pregled od strane lekara a potom lekar savetuje dalju imaging dijagnostiku, ultrazvučni pregled i/ili mamografiju i ponekad dodatno magnetnu rezonanciju.
U daljim koracima ukoliko se radi o suspektnoj malignoj tumorskoj promeni, potrebno je uraditi biopsiju promene u dojci radi patohistološke analize i potvrde da li se radi o malignoj promeni.
Genetsko testiranje za rak dojke – ako imate bliske rođake sa ovim oboljenjem
Genetsko testiranje nije deo standardne procedure i radi se prema savetu lekara.
Postoje kriterijumi koje osoba treba da ispuni kako bi bila kandidat za ovu vrstu testiranja. BRCA test otkriva mutacije na genima BRCA 1 i BRCA 2. Prisustvo mutacija povećava rizik za nastanak karcinoma dojke, karcinoma jajnika i nekih drugih tumora.
U kojoj je fazi rak dojke izlečiv?
Rak dojke je izlečiv ukoliko se dijagnostikuje i adekvatno leči u ranoj fazi bolesti i u preko 90% slučajeva.
Brojne analize su pokazale da je preživljavanje krcinoma dojke vezano i za ekonomsku razvijenost zemlje.
Metastatski karcinom dojke nije izlečiv, ali zahvaljujući napretku u lečenju i otkriću novih lekova, značajno je produžen životni vek ovih pacijentkinja.
Lečenje metastatskog karcinoma dojke pored onkološke terapije obuhvata i maksimalnu kontrolu simptoma bolesti, prevenciju mogućih komplikacija bolesti i očuvanje ili poboljšanje kvaliteta života pacijenata.
Prevencija
Prevencija se može sprovoditi na različitim nivoima.
Primarna prevencija obuhvata procenu rizika za nastanak karcinoma dojke i savete vezane za stil života, ishranu, fizičku aktivnost, korekciju telesne težine, konzumaciju alkohola, što sve doprinosi smanjenju rizika za nastanak karcinoma dojke.
Ultrazvučni pregled dojki
Ultrazvuk dojke je jedna od slikovnih metoda prikaza tkiva dojke s ciljem ranog otkrivanja dobroćudnih i zloćudnih promjena. Ultrazvuk je sigurna, neinvazivna i bezbolna metoda koja ne zrači u odnosu na mamografiju.
Ultrazvuk i mamogram imaju svoje dobrobiti i mane, a ultrazvuk se prvenstveno koristi kod mlađih žena zbog većeg udjela žlijezdi unutar dojki koji se s godinama smanjuje te tada mamogram daje bolji unutarnji prikaz.
Rak dojki je po učestalosti na 1. mjestu kod žena što se tiče novodijagnosticiranih malignih bolesti, a zauzima 3. mjesto kao uzrok smrti od svih tumora. Rana dijagnoza važna je zbog ranijeg početka terapija i bolje prognoze. Ultrazvuk je bitan u klasifikaciji dobroćudnih, čvrstih tvorbi.
Ultrazvuk dojke – kako izgleda?
Ultrazvuk dojke se radi pomoću sonde koju liječnik obloži gelom. Tom sondom prelazi se preko dojki i uspoređuje se nalaz lijeve s desnom prema zamišljenim kvadrantima. Kroz sondu se odašilju ultrazvučni valovi koji putuju u tijelo i odbijaju se kako nalete na prepreke te se vraćaju natrag u sondu, odnosno stvara se računalni prikaz dobivenih odbijenih valova.
Ultrazvuk je koristan upravo za to trenutačno snimanje (engl. in real-time) bez zračenja.
Ultrazvuk dojki – kada raditi?
Ultrazvuk grudi se radi u sljedećim slučajevima:
- u sklopu preventivnog pregleda kod mlađih žena i/ili trudnica
- kad se napipa kvržica
- vizualna pomoć pri biopsiji tvorbe u dojci
- kad se napipaju povećani limfni čvorovi u pazušnoj jami
- promjene na koži dojke i bradavice.
Ultrazvuk grudi – kako se pripremiti?
Nije potrebna nikakva specijalna priprema prije ultrazvuka dojke. Pacijenticama se preporučuje da izbjegavaju stavljanje krema, losiona, pudera ili nekih drugih tvari na dojke prije pregleda.
Najbolji period za ultrazvuk dojke
Poželjno je ići na ultrazvuk dojke čim se napipa ili opazi neka promjena unutar tkiva, ali inače svake dvije godine nakon 25. godine života.
Kalcifikati u dojci
Male nakupine kalcija unutar tkiva čest su nalaz u dojci, obično dobroćudna karaktera, iako u nekim slučajevima mogu biti rani znak raka dojke.
Postoje makro i mikrokalcifikati koji se na mamogramu vide kao bijele točke, dok se na ultrazvuku teže uočavaju. Ako se pojavljuju u određenim uzorcima i nakupljaju se, mogu biti prekancerozne stanice. Kalcifikati u dojci nisu povezani s nekim točnim uzrokom, mogu nastati nakon prethodnih ozljeda ili infekcija u dojci, zatim od fibroadenoma ili cisti.
Sjene koje se vide na ultrazvuku dojke mogu, ali ne moraju biti znak raka dojke. Postoji više kriterija po kojima se utvrđuje karakter nađene tvorbe među kojima su, osim postojanja sjene, nepravilni rubovi, grupiranost, struktura, položaj naspram kože.
Neki od mogućih dobroćudnih nalaza s ultrazvučnom slikom sjene su:
- fibroadenomi
- dijabetička mastopatija
- masna nekroza (odumiranje stanica) tkiva dojke kao posljedica traume ili kirurškog zahvata
- fokalna fibroza
- postkirurški ožiljci
- sklerozirajuća adenoza.
Zakažite kompletan pregled onkologa i ultrazvuk dojki već danas pozivom na broj
051 266 690
