Dječija kardiologija | Fetalna ehokardiografija | dr Boris Zec

Dečija kardiologija je subspecijalistička grana pedijatrije koja se bavi funkcionalnim ispitivanjem zdravog srca (funkcionalni ili fiziološki šum) i bolestima kardiovaskularnog sistema (srce i krvni sudovi) kod dece ( urođene srčane mane, miokarditis …).

Dječija kardiologija je grana pedijatrije u okviru koje se dijagnostikuju i zbrinjavaju djeca i adolescenti s bolestima srca i kardiovaskularnog sustava.

Dječja kardiologija se primarno bavi prirođenim srčanim greškama koje se javljaju u oko 0,8% novorođenčadi. Ovisno o samoj prirođenoj srčanoj grešci, simptomi mogu varirati, od bolesti koja je asimptomatska (bez simptoma) pa sve do stanja sa izraženim simptomima koje neposredno ugrožava život.

Dječijem kardiologu se potrebno obratiti ukoliko dijete ima neke od simptoma kao npr zaduha (dispneja) u naporu, cijanoza (plavljenje), bol u prsima, sinkopa (nagli gubitak svijesti), šum nad srcem, zaostajanje u rastu i razvoju djeteta te nakupljanje tekućine u plućima ili donjim ekstremitetima.

Čujan šum nad srcem ne mora nužno biti vezan uz neku od srčanih grešaka i tada se naziva nedužnim odnosno inocentnim šumom, no da bi utvrdili je li tako, najčešće je potrebna prosudba iskusnog dječjeg kardiologa.

Zadaća pedijatra kardiologa je pravovremeno postaviti ispravnu dijagnozu te u skladu s njom provesti odgovarajuće liječenje. Uobičajeni pregled pedijatra kardiologa uključuje klinički pregled, elektrokardiogram (EKG) i ultrazvučni pregled srca.

Dječja kardiologija se također bavi i drugim bolestima kardiovaskularnog sustava kao što su povišeni krvni pritisak (hipertenzija u dječjoj dobi), poremećaj srčanog ritma, bol u prsištu i nagli gubitak svijesti pri čemu se osim osnovnog kliničkog pregleda pedijatra kardiologa, EKG-a i ultrazvuka srca provodi i dodatna dijagnostička obrada koja uključuje ergometriju, 24-satni Holter EKG i 24-satni monitoring arterijskog tlaka.

Pedijatar kardiolog ima i važnu ulogu u praćenju srčane funkcije u djece aktivnih sportaša.

Osim liječenja djece, u saradnji s ginekolozima pedijatar karidolog učestvuje i u dijagnostici poremećaja rada srca i srčanih grešaka u još nerođenog ploda, ultrazvučnim pregledom trudnice, kako bi se pravovremeno postiglo odgovarajuće liječenje srca još nerođenog djeteta.

Pregled dječijeg kardiologa- fetalna ehokardiografija- dr Boris Zec

Dječija kardiologija | Fetalna ehokardiografija | dr Boris Zec

Ukoliko dete ima neku od sledećih tegoba može postojati potreba da obavi pregled dečijeg kardiologa:

bol u grudima (stezanje, pritisak)
osećaj lupanja srca, preskakanja srca, nepravilnog srčanog rada, pauza u srčanom radu
gušenje, otežano disanje, nedostatak vazduha
malaksalost, nesvesticu, vrtoglavicu
oticanje potkolenica

Pregled obuhvata:

anamnezu – razgovor sa djetetom i roditeljima o tegobama
uvid u prethodnu medicinsku dokumentaciju (ako postoji)
fizikalni pregled (inspekciju, auskultaciju, po potrebi merenje tenzije i snimanje EKG-a)
ehokardiografski pregled (ultrazvuk srca)
savet i preporuku za dalje lečenje (ukoliko postoji potreba) i predlog o eventualnoj dodatnoj dijagnostici ( test opterećenjem, holter EKG-a, holter krvnog pritiska…)

FETALNA EHOKARDIOGRAFIJA

Fetalna ehokardiografija je ultrazvučni pregled koji ima za cilj rano otkrivanje urođenih srčanih bolesti ploda. Važnost ovog pregleda dokazuje činjenica da se u najčešće kongenitalne anomalije ploda ubrajaju anomalije srca i velikih krvnih sudova.

Kako se i kada razvija bebino srce?

Bebino srce se formira neposredno posle začeća. Započinje svoj razvoj kao cevasta struktura koja se okreće i deli. Na kraju se razvije u srce podeljeno na dve pretkomore, komore, zaliske i velike krvne sudove.

Šta su srčane mane?

Srčane mane su jedne od najčešćih anomalija koje se vidjaju kako pre tako i posle rodjenja bebe. Javljaju se u oko 1% živorođenih beba.

Urodjene srčane mane mogu biti blage, srednje teške i teške. Neke se same reše, već tokom trudnoće ili tokom prve godine života bebe, neke zahtevaju operativne zahvate tokom sledećih godina života, neke tokom prvih dana života, a neke, nažalost, mogu samo delimično da se reše i nemaju dobru prognozu.

Koji su faktori rizika za nastanak srčanih mana?

Faktori rizika za razvoj srčanih mana su uzimanje različitih lekova, alkohola i nekih oboljenja majke – šećerne bolesti, na primer, kao i ako postoji srčana mana kod najbižih članova porodice.

Ipak, u ogromnoj većini slučajeva srčane mane se javljaju kod parova kod kojih niko nije imao srčanu manu i nema indikatora za njihov nastanak – u najvećem broju slučajeva uzrok se ne zna.

Kako se radi fetalna ehokardiografija?

Pregled se započinje tzv „četvorošupljinskim presekom“, gde se proverava izgled dve komore, dve pretkomore i zalistaka koji se nalaze izmedju njih, medjusobnh odnosa komora i pretkomora i krvnih sudova pluća koji se ulivaju u komore i pretkomore.

Dodatni pregledi se koriste za pregled brzine protoka kroz srce, brzine i ritma srčanog rada, smera kretanja krvi u srcu, mešanja krvi izmedju različitih struktura.

Mora se imati na umu i da čak i u kasnijoj gestaciji ultrazvučni pregled ima svoja ograničenja, kako od strane ultrazvučnog aparata, tako i od toga kako je beba okrenuta, kolika je, koliko ima plodove vode i kolika je debljina prednjeg trbušnog zida majke.

Zašto je važna fetalna ehokardiografija?

Dok rutinski ultrazvuk u trudnoći otkriva oko 1/3 anomalija fetalnog srca, ciljanim ultrazvukom fetalnog srca stručan dječiji kardiolog može otkriti gotovo sve prirođene abnormalnosti srca.

Brojne poremećaje ritma fetalnog srca moguće je liječiti prije rođenja djeteta a neke prirođene greške srca moguće je intervencijskim zahvatom liječiti prije rođenja djeteta.

Kada se radi fetalna ehokardiografija?

Fetalnu ehokardiografiju bi bilo idealno raditi u svakoj trudnoći, u periodu između 20. i 26. nedelje trudnoće (ultrazvuk u drugom trimestru) ali se svakako preporučuje ako u bližoj porodici postoji srčana mana, određene nasledne genetske bolesti. Takođe, ako se kod bebe tokom rutinskog ultrazvučnog pregleda posumnja na postojanje poremećaja hromozoma, anomalije srca ili bilo kakve druge anomalije, te ako se nakon invazivnih metoda kariotipizacije utvrdi problem.

Fetalna ehokardiografija savetuje se i ako je deo iza bebinog vrata – nuhalna translucenca – bio 3,5 mm i više, ako je majka uzimala lekove u trudnoći poput izorezinoinskih preparata ili litijuma, te ako ima neka hronična oboljenja ili ako se tokom trudnoće utvrdi postojanje primarne infekcije rubelom ili citomegalo virusom (CMV).

Fetalna ehokardiografija se radi između 18-24. nedjelje trudnoće te pruža vrlo detaljnu procjenu rada bebinog srca (pregledaju se sve srčane strukture, pretkomore, komore, velike krvne sudove srca a također i pregrade unutar srca, položaj srca unutar grudnog koša i njegova veličina.

Svaka trudnica treba da u okviru organ screeninga ima dio pregleda koji je namijenjen za fetalnu ehokardiografiju (tu mogućnost imate u Plavoj Poliklinici) a pored toga treba istaći da stručan ljekar tek onda kada posumnja na srčanu manu, daje preporuku za pregled kod dječijeg kardiologa, koji će izvršiti ekspertizu o prognozi same bolesti.

Vrijednost fetalne ehokardiografije, posebno rane, u savremenom nadzoru trudnoće ne leži samo u ranom otkrivanju fetusa s prirođenom srčanom greškom, već i u indirektnoj mogućnosti odabira što ranije adekvatne terapije, vođenju trudnoće i porođaja.

U ambulanti ordinira ugledni dr Boris Zec.

Sve o fetalnoj ehokardiografiji možete pročitati klikom na link.

Ostatak usluga Specijalističkog centra Dr Vulić možete naći klikom na link.

Mi brinemo o vašim najmlađima!

Svetozara Markovića 5b , Banjaluka