Pregled neurologa je nezamenljiv i najvažniji početni korak u ispitivanju i dijagnostici urođenih i stečenih poremećaja nervnog sistema, kao i praćenju njihovog toka lečenja.
Nervni sistem je najsloženiji sistem u čovekovom organizmu. Deli se na centralni i periferni nervni sistem. Centralni čine kičmena moždina i mozak, tj. moždano stablo, mali mozak, međumozak i veliki mozak. Periferni nervni sistem se sastoji iz mreže spinalnih i kranijalnih nerava koji prenose informacije ka mozgu, a iz mozga, preko kičmene moždine, ka različitim strukturama tela. Šta znači da nervni sistem reguliše rad svih organa u ljudskom telu.
Simptomi koji ukazuju da vam je potreban pregled neurologa
Učestale glavobolje nepoznatog uzroka, nesvestice i vrtoglavice, praćene gubitkom svesti su vodeći znaci da se morate javiti specijalisti neurologije. Nestabilni hod i problemi sa ravnotežom, takođe, ukazuju na poremećaj u radu nervnog sistema.
Pregled neurologa je neophodan i kod poremećaja spavanja, problema sa pamćenjem, poremećaja orijentacije, pažnje i opažanja. Zatim, kod poremećaja govora, gutanja ili mirisa, poremećaja vida na jednom ili oba oka, kao i pojave duple slike i poremećaja očnih kapaka.
Neurologa treba da posete i osobe koje osećaju slabost ruke ili noge, trnjenje u esktremitetima, trnjenje ili slabost jedne strane tela, kao i oni koji su primetili kod sebe nevoljne ili otežane pokrete tela.
U simptome koji zahtevaju pregled neurologa svrstavaju se i zujanje u ušima nepoznatog porekla, bolovi u mišićima, pa i problemi sa mokrenjem ili stolicom.
Šta obuhvata pregled neurologa?
Kao pregled kardiologa i bilo kog druga lekara, tako i pregled neurologa započinje uzimanjem anamneze. Kroz razgovor sa pacijentom lekar saznaje zbog kojih tegoba je došao i stiče uvid u prethodnu medicinsku dokumentaciju, ako ona postoji.
Nakon anamneze vrše se psihički i fizički testovi. Psihičkim testovima se proveraju osnovne psihičke funkcije. Odnosno, određuje se svest, orijentacija u vremenu i prostoru i pamćenja pacijenta, kao i govorna funkcija.
Fizički testovi obuhvataju kontrolu kranijalnih (moždanih) živaca vida, sluha i mimike. Proveru motornog dela nervnog sistema, tj. procenu snage, funkcije, refleksa i tonusa mišića. Sledi testiranje senzornog dela nervnog sistema, funkcije malog mozga i koordinacije pokreta.
Na osnovu ovih testova neurolog će postavi dijagnozu i dati savet za lečenje. Ukoliko je potrebno uputiti pacijenta i na dodatne analize.
Dodatne procedure
Jedan od važnih dodatnih pregleda je color doppler karotida.
Color Doppler ultrazvučna dijagnostika je brza i neinvazivna metoda koja, pomoću ultrazvučnih talasa i tzv. Dopplerovog efekta, daje prikaz u realnom vremenu stanja posmatranog krvnog suda. Zahvaljujući tome omogućeno je rano otkrivanje anomalija ili oboljenja.
Kako su karotide arterije koja prolaze duž vrata i snabdevaju mozak krvlju, veoma je važno pravovremeno utvrđivanje prisustva ateromatoznog plaka na njihovim zidovima, jer je on u čak 85 odsto slučajeva uzrok moždanog udara. Dodatni razlog leži u činjenici da ateromatozni plak često ne pokazuje jasne simptome, a ozbiljne posledice se mogu sprečiti odgovarajućom terapijom.
Zbog toga se pregled preporučuje osobama koje imaju genetsku predispoziciju, povećan šećer, krvni pritisak ili holesterol. Bez obzira na nepostojanje faktora rizika, savetuje se da osobe starije od 50 godina color doppler karotidnih arterija
prof.dr Zoran Vujković
uvrste u redovne preventivne preglede.
