Ultrazvuk žučne kese predstavlja neinvazivnu, bezbolnu dijagnostičku proceduru koja pruža detaljni uvid u njene strukture. Odnosno, pruža podatke o veličini i debljini zidova žučne kese, kao i o promenama i bolestima. Takođe, omogućava prikaz stanja žučnih puteva i njihovu opstrukciju izazvanu prisustvom kamenja ili tumora.
Žučna kesa je mali organ u obliku kruške koji se nalazi u gornjem desnom delu stomaka, ispod jetre. Ima važnu ulogu u varenju i apsorpciji masne hrane. Naime, u njoj se skladišti žuč koju proizvodi jetra. Ova materija je neophodna za varenje masti tako što se prazni iz žučne kese u toku obroka kada se unose masti, a deponuje između obroka.
Bolesti koje otkriva ultrazvuk žučne kese
Žuč se koncentriše 6 do 10 puta, te usled resorpcije vode, može da nastane kamen u žučnoj kesi.
U 95 odsto slučajeva ultrazvučni pregled omogućava da se otkrije kamen u žučnoj kesi. Indikacije za ovaj pregled jesu jak bol u gornjem desnom delu abdomena, koji dolazi iznenada i traje od 30 minuta do više sati. Bol neretko prati mučnina i povraćanje, kao i napetost oko želuca i creva.
Ultrazvučni pregled žučne kese omogućava i dijagnostifikovanje upalnog procesa. Akutni holecistitis, tj. upala žučne kese nastaje kada dođe do totalne blokade žučne kese. Obično je izaziva kamen koji se zaglavio u izvodnom žučnom kanaliću. Mada u pojedinim slučajevima može nastati i bez prisustva kamenčića, kao posledica opekotine, sepse i teške traume. Karakteriše je bol koja traje mnogo duže nego ona koju uzrokuje kamenje u žučnoj kesi, a često dolazi i do povišene temperature.
Putem ultrazvuka utvrđuju se i polipi žučne kese. U pitanju su asimptomatska izbočenja sluzokože, koja se javljaju kao pojedinačni ili mnogobrojni, a zahtetvaju konsultaciju hirurga. Iako retki, maligni tumori žučne kese, takođe, se mogu otkriti ovim pregledom.
Kako se izvodi ultrazvuk?
Ultrazvuk žučne kese se izvodi pomoću ultrazvučnih talasa i njihovih odjeka – ehoa koji formiraju sliku u realnom vremenu.
Pacijent je u ležećem položaju, na leđima, a pre početka pregleda lekar nanosi specijalni gel na ultrazvučnu sondu. Ovaj gel sprečava stvaranje vazdušnih džepova između kože i ultrazvučnog aparata, te obezbeđuje preciznost rezultata.
Na kraju pregleda pacijent dobija izveštaj u pisanoj formi sa ultrazvučnom slikom.
S obzirom da nema zračenja, ne postoje ograničenja za ultrazvuk žučne kese kako u pogledu godina starosti, tako i u učestalosti ponavljanja.
Da li je potrebna priprema za ultrazvuk žučne kese?
U danima pre pregleda ne treba jesti hranu koja nadima, kao što je pasulj, grašak, boranija, kupus, sočivo… Preporučljivo je da poslednji obrok bude lagan u vidu čaja i dvopeka.
Četiri do pet sati pre zakazanog termina nije dozvoljeno unošenje nikakve hrane, niti kafe, jer će onda žučna kesa biti prazna i neće se dobro videti. Zato je najbolje da se pregled obavi ujutru, na prazan stomak, nakon pražnjenja creva.
