Kompletan pregled urologa Banjaluka-dr Vladimir Krivokuća-Zakažite pregled bez čekanja 051 266 690
Urologija je grana medicine koja proučava funkciju i bolesti urinarnog trakta kod muškaraca i žena kao i genitalnog trakta (spoljašnjeg i unutrašnjeg dela) kod muškaraca. Urinarni sistem organa uprošteno rečeno stvara, skladišti i odstranjuje urin iz ljudskog organizma.
Bavi se proučavanjem kako zdravih tako i bolestima zahvaćenih delova ovih sistema organa. Spada u specijalističku grupu hirurših grana medicine.
Naziv potiče od dve grčke reči – “ouron” koja označava urin i “logos” (“logia”) – nauka, proučavanje (studija).
Još u vreme starog Egipta i Rimskog carstva, lekari su ispitivali boju, miris i celokupan izgled urina tražeći krv, mehuriće ili druge znake postojanja bolesti. Urinarni i genitalni (reproduktivni) trakt su i fizički i funkcionalno vrlo bliski. Stanje jednog sistema organa ima često direktan uticaj na stanje drugog sistema organa pa se većina stanja i bolesti posmatra tako – u sklopu genitourinarnog sistema.
Urologija, iako spada u hirurške grane, bavi se uporedo i nehirurškim pristupima u lečenju bolesti genitourinarnog trakta.
Urinarni sistem kod ljudi obuhvata:
- Bubrege – parni organ, smešteni u trbuhu. Uloga mu je u filtriranju (prečiščavanju) krvi a tim postupkom proizvode urin
- Nadbubrežne žlezde – kako im samo ime kaže nalaze se na vrhu bubrega – jedan bubreg – jedna nadbubrežna žlezda. Funkcija im je u stvaranju hormona (može se reći da se njihovom funkcijom bavi endokrinologija dok je izgled i struktura u oblasti urologije)
- Ureteri – “mišićne cevčice” koje sprovode urin od bubrega do mokraćne bešike – povezuju bubrege sa mokraćnom bešikom
- Mokraćna bešika – šuplji organ sa mišićnim zidom, položen u maloj karlici koji služi za skladištenje urina
- Uretra – “cevčica” kroz koju se urin iz mokraćne bešike izbacuje u spoljašnju sredinu
Genitalni (reproduktivni) sistem kod muškaraca obuhvata:
- Prostatu – unutrašnju žlezdu koja je položena ispod bešike a uloga joj je u stvaranju semene tečnosti (sperme) koja služi za “transport” spermatozoida iz tela. Tokom ejakulacije sperma ulazi u uretru i tako napušta telo
- Penis – spoljašnji muški polni organ koji služi i kao “prenosnik” urina i sperme iz tela. Unutar penisa se nalazi uretra a okružuju je dva kavernozna tela koja se tokom erekcije pune krvlju i daju mu čvrstinu
- Testise – parni organ smešten u skrotalnim kesama, ovalnog oblika a stvaraju hormone (dominantno testosteron) i proizvode spermatozoide – muške polne ćelije
Kada treba posetiti urologa?
Tegobe koje osoba može osećati a da budu povezane sa bolestima genitourinarnog sistema su mnogobrojne.
Najčešći simptomi i znaci zbog kojih je potrebno otići na pregled kod urologa su
- Pojava krvi u urinu
- Česta i neodložna potreba za mokrenjem
- Bolovi u donjem delu leđa, karlici (“malom stomaku”) ili u slabinama
- Bolno mokrenje
- Usporeno pražnjenje mokraćne bešike
- Spontano – nevoljno mokrenje …
I dodatno, kod žena, naročito u starijoj životnoj dobi
Spad i prolaps (ispadanje) karličnih organa (materice i/ili mokraćne bešike) u regiju vagine ili čak i izvan nje
kod muškaraca
- Smanjena seksulana želja
- Pojava “kvržice” u testisu
- Crvenilo, otok ili bol u bilo kojoj regiji spoljašnjih genitalija
- Izrasline u regiji spoljašnjih genitalija po tipu kondiloma
- Problem sa postizanjem ili zadržavanjem erekcije…
i u dečijem uzrastu
- Noćno mokrenje u krevetu
- Problem sa spoljašnjim genitalijama – fimoze, parafimoze, infekcije…
Koje bolesti leči urolog?
Urolozi leče veliki broj bolesti vezanih za urinarni sistem kod žena odnosno genitourinarni sistem kod muškaraca. Urološkim problemima kod dece se bave doktori
urolozi u pedijatriji.
Tu spadaju:
- Maligne i benigne promene bubrega, uretera, mokraćne bešike i nadbubrežne žlezde
- Sindrom bolne – iritabilne bešike (intersticijski cistitis)
- Kamen u bubregu i mokraćnoj bešici
- Infekcije urinarnog trakta …
Specifična stanja kod muškaraca koje leči urolog:
- Benigno uvećanje prostate – benigna hiperplazija prostate
- Maligne bolesti prostate (karcinomi prostate)
- Maligne bolesti tetstisa
- Upale prostate – akutne i hronične – Prostatitis
- Erektilna disfunkcija ili problemi sa postizanjem i/ili održavanjme erekcije
- Neplodnost (infertilitet) kod muškaraca
- Proširene vene u skrotumu – varikokele
- Genitalni kondilomi …
Specifična stanja i bolesti koje urolog leči kod žena:
- Sindrom hiperaktivne bešike
- Prolaps mokraćne bešike (spuštanje mokraćne bešike u vaginu)
- Urinarna inkontinecija – nevoljno pražnjenje mokraćne bešike …
Najćešči problemi vezani za urinarni odnosno urogenitalni sistem kod dece čijem lečenjem se bavi pedijatar urolog, obuhvataju:
- Noćno mokrenje
- Problemi u strukturi i/ili funkciji urinarnog trakta (suženja uretera, refluks (vraćanje) urina iz bešike u ureter, tumori bubrega ili drugih delova urinarnog trakta)
- Varikokele i ureterokele kod dece
- Testisi koji po rođenju nisu spušteni u skrotalne kese – retencija testisa ili šetajući testis
- Promene na spoljašnjim genitalijama – fimoza, hipospadija, epispadija…
Kao i svaki drugi lekarski pregled, urološki pregled započinje razgovorom sa pacijentom u cilju dobijanja što više pouzdanih podataka o postojećim tegobama – anamneza – lična i porodična. Ukoliko postoji ranija medicinska dokumentacija, doktor urolog će se upoznati i sa tim informacijama. Zatim se obavlja opšti pregled koji obuhvata inspekciju (vizuelni pregled) i palpaciju (pregled rukama) delova urogenitalnog sistema – to često uključuje i pregled trbuha u situacijama kada se sumnja na bolest bubrega. Kod muškaraca se radi i pregled prostate – digitorektalni pregled (doktor kroz analni otvor prstima ispituje veličinu, oblik i strukturu prostate), zatim pregled testisa i penisa. U Poliklinici Vaša kuća zdravlja kompletan urološki pregled obuhvata i ultrazvučni pregled urotrakta (bubrezi, mokraćna bešika, prostata) a po potrebi se indikuje i ultrazvučni pregled testisa. Na kraju doktor urolog daje zaključak o zdravstvenom stanju, predlog terapije ukoliko je potrebna kao i predlog za eventualne dopunske dijagnostičke ili terapijske procedure – cistoskopija, CT (skener) , dopunske laboratorijske analize (specifične laboratorijske analize, pregled urina, urinokultura, PSA, hormonske analize i/ili tumor markeri) ili urodinamska ispitivanja.
Koja je korist, ima li rizika od pregleda i koliko su česte kontrole?
Opšti urološki pregled može za pojedine pacijente biti neprijatna procedura prvenstveno zbog digitorektalnog pregleda prostate. Međutim, ne radi se o bolnoj proceduri. Tokom pregleda se ne koriste invazivne procedure ni instrumenti. Pregled obično traje 20-30 minuta ili duže ukoliko je potrebno.
Korist od detaljnog i stručno izvedenog urološkog pregleda se ogleda u pravovremeno postavljenoj dijagnozi i odgovarajućim preporukama za lečenje bolesti. Vreme do sledećeg pregleda određuje lekar u zavisnosti od kompletnog nalaza, postojećih rizika i starosne dobi pacijenta.
Šta je ultrazvuk abdomena i male karlice?
Ultrazvuk abdomena je dijagnostička metoda kojom se prikazuju struktura trbušnog zida i organa trbušne duplje – jetre, žučne kese, žučnih puteva, pankreasa, slezena, bubrega, nadbubrežnih žlijezda, mokraćne bešike, prostate kod muškaraca, uterusa i jajnika kod žena, velikih krvnih sudova. Klasični ultrazvuk abdomena preko kože je ograničenih mogućnosti u dijagnostici oboljenja šupljih organa (želudac, tanka i debela crijeva) zbog prisustva vazduha i sadržaja u njima, pa se za pregled navedenih organa koriste endoskopske metode (gastroduodenoskopija, kolonoskopija) ili rendgenske metode pregleda sa barijumovom suspenzijom (Rtg EGD, irigografija, pasaža tankog crijeva).
Kada se izvodi ultrazvuk pregled abdomena i male karlice?
Ultrazvučni pregled abdomena i male karlice se savjetuje kod:
- -bola u trbuhu i leđima
- -mučnine, povraćanja, proliva
- -naglog uvećanja trbuha
- -raznih poremećaja mokrenja, krvi u urinu
- žutice
- -povreda u području trbuha i leđa
- -povišene temperature nejasnog uzroka
- -traženja uzroka hipertenzije
- -pacijenata sa malignim oboljenjema, pri onkološkom liječenju i praćenju.
Kakve podatke pruža ova metoda ?
Ultrazvuk abdomena omogućava pouzdano i efikasno otkrivanje i praćenje različitih oboljenja abdominalnih organa, kao što su: urođene anomalije, upalne promjene – akutne i hronične, ciste, benigni i maligni tumori, ciroza jetre, kalkuloza (kamenci) žučne kese i trakta, prisustvo slobodne tečnosti u abdomenu, aneurizme (proširenja) i ateosklerotske naslage na velikim krvnim sudovima, povrede.
Kakva je priprema za pregled i kako izgleda procedura pregleda?
Priprema za ultrazvuk abdomena sastoji se u neunošenju hrane barem 6-8 sati, najbolje 12 sati prije pregleda. Dva do tri dana prije ultrazvuka, poželjno je ne uzimati hranu koja stvara gasove, hranu sa mnogo ostataka, bogatu biljnim vlaknima kojih ima najviše u žitaricama, voću i povrću. Za pregled male karlice, posebno mokraćne bešike i prostate kod muškaraca, kao m. bešike i ginekoloških organa kod žena je potrebno napuniti mokraćnu bešiku (popiti oko 3-4 čaše tečnosti 1,5 sat pred pregled i ne mokriti). U hitnim slučajevima pregled se radi bez navedene pripreme.
Pregled se izvodi tako što pacijent leži na leđima, dok ljekar sondom ultrazvučnog aparata na koju je prethodno nanijet gel prelazi preko kože trbuha. Pri pregledu se po potrebi traži od pacijenta da zadrži dah i da se okrene na bok. Ispitivanje traje prosječno 10-20 minuta, rijeđe duže, nakon čega pacijent dobije objašnjenje i pisani izvještaj.
Da li ova metoda ima štetne posljedice?
Ultrazvučne metode koje se primjenjuju u dijagnostici u medicini su bezbolne i bez štetnih dejstava na ispitanike, zbog čega se mogu ponavljati neograničeni broj puta.
Koliko su česte kontrole?
Vrijeme do sljedećeg pregleda određuje ljekar u zavisnosti od nalaza.
Zakažite pregled već danas pozivom na broj 051 266 690